Boek aanrader #3 - De moed van imperfectie door Brené Brown

De vier boeken van Brené Brown zijn stuk voor stuk aanraders.  Ze behandelen de vreselijk moeilijke thema’s zoals schaamte (Gelukkig ben ik niet de enige), opstaan als je emotioneel gevallen bent (Sterker dan ooit), kwetsbaarheid (De kracht van kwetsbaarheid) en perfectionisme (De moed van imperfectie).  Alhoewel je misschien in eerste instantie denkt dat deze gevoelens niet van toepassing zijn op jezelf, merk je al snel dat haar definities snijden, serieus snijden in hoe je omgaat met jezelf en hoe erg je jezelf kan kwetsen of in de steek kan laten.  Bovendien zijn haar verhalen, van anderen of van zichzelf, bijzonder meeslepend en herkenbaar.  Daarvoor alleen al zou je haar boeken lezen.  En dat worden ze dan ook massaal gedaan. 

Maar ik bespreek ze niet allemaal vandaag, ik houd het bij de moed van imperfectie.  Als je wil weten op basis waarvan ik op mijn blog boeken bespreek, klik dan eerst HIER vooraleer je verder leest. 

Voor we echter perfectionisme kunnen begrijpen moeten we weten waardoor deze wordt veroorzaakt.  En de bron van perfectionisme is, … schaamte.  Na uitgebreid onderzoek beschrijft Brené Brown schaamte als: het intens pijnlijke gevoel dat voortkomt uit de overtuiging dat we niet goed genoeg zijn en daarom geen liefde en verbondenheid waard zijn.  

Laat ons dit even analyseren: schaamte ontstaat op basis van een overtuiging, die in de loop van je leven is ontstaan.  Deze overtuiging geeft je regelmatig een onbehaaglijke tot ronduit pijnlijke confrontatie met de overtuiging dat je, zoals je bent, niet goed genoeg bent.  En om dit gevoel te vermijden, ben tot veel bereid.  Misschien wel tot teveel. 

Perfectionisme is niet hetzelfde als je best doen.  Perfectionisme heeft niets te maken met gezonde prestaties en groei.  Het is de overtuiging dat je, als je perfect leeft, er perfect uitziet en alles perfect doet, de pijn van verwijten, afkeuring en schaamte kan minimaliseren of voorkomen.

Perfectionisme is ook geen vorm van zelfverbetering.  Waar het in wezen om draait, is goedgekeurd en geaccepteerd te worden.  Dit is niet hetzelfde als gezonde inspanning, die in wezen op zichzelf is gericht, namelijk hoe kan ik beter worden of het beter doen?  Perfectionisme is op de ander gericht, namelijk wat zullen ze ervan vinden? 

Zo komen we bij de definitie van Brené Brown: het is een schadelijk en verslavend systeem van overtuigingen dat uitgaat van de volgende gedachte: als ik er perfect uitzie, perfect leef en alles perfect doe, kan ik de pijnlijke gevoelens die worden veroorzaakt door schaamte, afkeuring en verwijten voorkomen of tot een minimum beperken.  Zo zijn we allemaal in meerdere of mindere mate perfectionistisch.   

Brené voorziet ons in 10 wegwijzers om het perfectionisme te beperken in je leven, namelijk: kies voor authenticiteit, heb meer compassie met jezelf, ontwikkel meer veerkracht, cultiveer dankbaarheid en geluk, vertrouw op je intuïtie en durf te geloven, geef je creativiteit de ruimte, neem de tijd om te spelen en te rusten, breng kalmte en stilte in je leven, streef naar zinvol werk, lach en zing en dans.  Deze 10 wegwijzers licht ze overigens uitgebreid toe in dit boek. 

Ik ervaar deze definities van schaamte en perfectionisme als pijnlijk waar.  Ik worstel met schaamte indien wat ik deed niet perfect was en ik zou op zo’n momenten tot bijna alles bereid zijn om mezelf te verstoppen.  Elke dag probeer ik mezelf overigens te verbeteren en regelmatig motiveer ik mezelf met schaamte.  Wat me steeds een extra probleem bezorgd omdat ik dan eerst mijn schaamte gevoelens opnieuw moet overwinnen, vooraleer ik er nog maar toe kan komen om te leren uit mijn fouten.  Dus dat duurt allemaal veel langer en is veel negatiever dan eigenlijk nuttig is.  Jezelf motiveren met doemscenario’s en jezelf beschamen maakt dat je niet meer groeit maar blokkeert, dat je niet meer luistert naar je lichamelijke en emotionele noden maar jezelf dwingt tot een verwrongen uitkomst.  Althans zo ervaar ik het.

Hoe ervaar jij deze definities?  Herken je daar stukken in van jezelf?  En hoe ga jij daarmee om?  Ben erg benieuwd naar jouw belevingen.